16 november 2017

'Made in Spain', enkele Spaanse uitvindingen.

(Artikel geschreven voor De Costakrant)
Als het gaat om de oorsprong van uitvindingen die het leven van de mensheid hebben veranderd, denken de meeste mensen aan landen als de Verenigde Staten, Duitsland of Japan. Spanje heeft echter ook een eerbare plaats in de lijst van naties die innovatieve producten hebben voortgebracht. Niet allen de gitaar, de flamenco en het tafelvoetbalspel zij Spaanse uitvindingen, hier volgen nog enkele andere Spaanse uitvindingen.

1. De onderzeeër.
Een van de eerste prototypes ontworpen door de Catalaan Narciso Monturiol in 1859 was een met de hand aangedreven onderzeeboot, de ‘Ictineo’. Het was echter ingenieur Isaac Peral uit Murcia die een onderzeeër bouwde voorzien van elektrische motoren, een navigatiesysteem, een periscoop en torpedo’s. Gebouwd in staal en voor militaire doeleinden, werd de Peral-onderzeeër in 1888 te water gelaten. Daar zijn superieuren het nut niet inzagen om onder water te varen werd de onderzeeboot twee jaar later opgeborgen in de magazijnen. Hij is momenteel in de haven van Cartagena te bezichtigen.

2. Autogyro.
In 1920 was het de wetenschapper en vliegenier Juan de la Cieve die een ontwerp bedacht bestaande uit een conventionele vliegtuigromp met een schroef vooraan en zeer korte vleugels. Op het vliegtuig plaatste hij een rotor zonder motor. Hoewel Juan de la Cieve zo de voorganger van de helikopter bouwde zou volgens andere bronnen het oorspronkelijke idee komen van de Mallorcaan Pere Sastre Obrador.
Juan de la Cieve stierf op 41-jarige leeftijd tijdens een vliegtuigcrash van Londen naar Amsterdam.

3. La fregona, de mop of dweilstok.
Het was luchtmacht-ingenieur Manuel Jalón Corominas die in 1956 het concept bedacht om te dweilen zonder te bukken. Hij maakte een aantal katoenen stroken vast aan een stok die hij kon uitwringen in een emmer met rollen door op een pedaal te drukken. Door de jaren heen is de uitvinding geperfectioneerd en wordt nu gebruikt door miljoenen mannen en vrouwen over de hele wereld. Aanvankelijk was het een symbool voor de emancipatie van de vrouw. Emilio Bellvis, een medewerker van Manuel, houdt vol dat de uitvinding eigenlijk zijn idee is.
Een andere uitvinding van Miguel Jalón is de wegwerpbare injectiespuit welke nu in alle ziekenhuizen wordt gebruikt.

4. Molotov cocktail.
De huidige Molotov-cocktail is een Finse versie van de oorspronkelijk Spaanse brandbom die tijdens de Spaanse burgeroorlog door de republikeinse milities werden gebruikt om tegen het in opstand gekomen Spaanse leger te vechten. Deze bommen konden op een gemakkelijk en goedkope wijze gefabriceerd worden.

5. La Bota, wijnlaars of wijnzak.
Deze wijnzak komt oorspronkelijk uit Navarra en is gemaakt van geitenhuid. Hiermee kan de wijn opgeslagen en vervoerd worden. Het grote voordeel van ‘la bota’ is dat de inhoud op een optimale temperatuur kan gehouden worden. De originele modellen hebben een druppel- of traanvorm en zijn met de hand gestikt. De binnenkant is met visolie waterdicht gemaakt. De moderne modellen worden gemaakt met goedkoper leder of synthetische materialen. De binnenkant is gemaakt van latex. Er rechtstreeks van drinken is een kunst.

6. De sigaret.
Roken van sigaretten is een echte Spaanse uitvinding, uitgevonden door de bedelaars van Sevilla. In de zestiende eeuw raapte zij de resten van snuiftabak op, weggeworpen door rijke mensen en draaiden ze in dunne vellen rijstpapier. Tot in 1825, het jaar waarin ze commercieel verpakt en op de markt werden gebracht, zag niemand het potentieel van dit product in.