19 september 2017

Onderweg naar Santiago de Compostella.



Artikel geschreven voor de Costakrant editie 79

Op dit moment zijn Vera en Linda op pelgrimstocht naar Santiago de Compostella. Nadat ze in 2014  de oude pelgrimsroute Camino Francés vanaf Leon hebben gelopen zijn ze nu vertrokken in het Portugese Porto. Een pelgrimstocht van ongeveer 280 km die voornamelijk langs de Atlantische Oceaan loopt. Als alles goed gaat moeten ze voor 26 september het graf van Jacobus in Santiago de Compostella bereiken.
De pelgrims die nu de tocht maken kan je op materieel vlak niet meer vergelijken met de pelgrims die ongeveer 1200 jaar geleden onderweg waren. De pelgrim, op open sandalen, met een strooien hoed,  plunjezak en lange bonenstaak en een lege geldbuidel is nu vervangen door een moderne versie, een pelgrim met degelijk schoeisel, aangepaste zomer- en winterkleding, nordic wandelstokken, een Visakaart en een goed uitgebalanceerde rugzak. Waar vroeger de achterblijvers maanden in het ongewisse bleven krijgt het thuisfront nu dagelijks verslag van de tocht via blog of Facebook. Maar de essentie van de duizend jaar oude pelgrimstocht  blijft met dezelfde intensiteit voorbestaan. Bijna 1200 jaar nadat de eerste pelgrims aankwamen in Santiago blijft het een onuitwisbare gebeurtenis. Overnachtingsplaatsen of refugio's die maar een aalmoes vragen voor een slaapplaats, overnachten in kloosters in bedden op een grote slaapzaal en waar je gewekt word met gregoriaans gezang. Burgers die je ’s morgens staan op te wachten met zelf gebakken ontbijtkoeken, midden in de bergen een kraampje met gratis fruit en drank, de blaren op je voeten, een avondmaal met andere pelgrims van over de hele wereld. Dat, en nog veel meer maakt van deze tocht een unieke ervaring. 
De route is in Spanje aangegeven met bordjes met daarop een sint-jakobsschelp op een blauwe ondergrond. Langs de verschillende pelgrimsroutes zijn sobere slaapgelegenheden ingericht waar pelgrims kunnen overnachten en soms eten. De kosten van een overnachting bedragen ongeveer 10 euro per nacht en voor een menu del peregrino betaal je tussen de 10 en 15 euro. De pelgrims hebben een kaart die ze  op regelmatige tijdstippen onderweg laten afstempelen, daardoor kan bij aankomst in Santiago aangetoond worden dat men voldoende afstand heeft afgelegd om de “Compostella”, een oorkonde, te krijgen.  Voor wandelaars is een minimum afstand van 100 kilometer vereist, voor fietsers 200 kilometer en als je met je paard op stap bent 300 kilometer.
Volgens de Bijbel was Jakobus een van de vertrouwelingen van Jezus. Na de dood van Jezus vertrok Jakobus naar het Iberische schiereiland om het geloof te verkondigen. Bij zijn terugkeer in Palestina werd hij echter het middelpunt van allerlei religieuze discussies en twisten. Uiteindelijk werd hij na een klacht van de Joden bij Koning Herodes ter dood veroordeeld door onthoofding. ‘s Nachts vluchtten twee volgelingen met het onthoofde lichaam van Jacobus naar de kust. Daar lag een stenen schip zonder zeilen klaar. In zeven dagen werden ze door een engel naar de noord-westkust van Spanje gevoerd. In Padrón gingen ze aan land en begroeven er het lichaam van Jacobus.
Volgens een andere legende zag een herder in het jaar 830 een ster aan de hemel verschijnen die hem naar een onbekend graf voerde. Een bisschop werd erbij gehaald en deze bevestigde dat dit het graf van Jacobus was.  Er werd op de vindplaats een kerk gebouwd die ‘campus stellae’ werd genoemd. Na de bouw van de kerk groeide de plaats uit tot een bedevaartsoord voor christenen. Vooral tussen de 11e en de 13e eeuw was de route erg populair. Echter door onveilige wegen, ziektes en overvallen gingen in de 18e eeuw nog weinige pelgrims op bedevaart.
De pelgrimsroute en het graf van Jakobus bleven zelfs tot de jaren ’60 van vorige eeuw ontoegankelijk voor de meeste christenen. Franco eigende zich Jakobus namelijk toe als beschermheilige. Na de dood van Franco in 1975 ontdekte de pelgrims Santiago de Compostella opnieuw en namen de pelgrimstochten explosief toe.
Een belangrijke mijlpaal was de plaatsing door UNESCO van Santiago de Compostella op de werelderfgoedlijst.
De dagelijkse belevenissen van Vera en Linda kan je volgen via hun blog: